Η ολική αρθροπλαστική γόνατος αποτελεί μία από τις πλέον συνήθεις επεμβάσεις της Ορθοπαιδικής. Στόχος του ορθοπαιδικού χειρουργού ο οποίος διενεργεί ένα τέτοιο χειρουργείο είναι να αντικαταστήσει τις επιφάνειες του γόνατος οι οποίες είτε έχουν υποστεί κάποιου είδους φθορά είτε έχουν καταστραφεί πλήρως.
Η Ρομποτική Ορθοπαιδική Χειρουργική εφαρμόζεται κυρίως σε επεμβάσεις αποκατάστασης μεγάλων αρθρώσεων, όπως το γόνατο και το ισχίο. Ωστόσο, η τεχνολογία αυτή επεκτείνεται συνεχώς και σε άλλους τομείς της Ορθοπαιδικής. Οι κυριότερες παθήσεις για τις οποίες ενδείκνυται είναι οι παρακάτω:
Η ρομποτική τεχνολογία επιτρέπει την εκτέλεση όλων των επεμβάσεων της αρθροπλαστικής, εξασφαλίζοντας καλύτερη ευθυγράμμιση του εμφυτεύματος και μειώνοντας τη φθορά του κατά το πέρασμα του χρόνου.
Η φθορά ή η καταστροφή των επιφανειών του γόνατος μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα διαφόρων παθήσεων της συγκεκριμένης άρθρωσης, με πιο χαρακτηριστική την οστεοαρθρίτιδα γόνατος. Ακόμα, σε ολική αρθροπλαστική γονάτου μπορεί να υποβληθεί ένας ασθενής με ρευματοειδή αρθρίτιδα ή έπειτα από κάποιον τραυματισμό (μετατραυματική αρθρίτιδα). Η χειρουργική αυτή επέμβαση αφορά ανθρώπους σε οποιαδήποτε ηλικία, δηλαδή, και όχι αποκλειστικά άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, όπως λανθασμένα πιστεύεται από πολύ κόσμο.
Η “κλασική” ολική αρθροπλαστική γόνατος συνιστά την επέμβαση αντικατάστασης των επιφανειών των οστών και των χόνδρων της άρθρωσης οι οποίες έχουν εκφυλιστεί για κάποιον λόγο. Η αντικατάσταση γίνεται με τις λεγόμενες “προθέσεις”, ειδικά τεχνητά μεταλλικά μοσχεύματα δηλαδή τα οποία είναι απολύτως βιοσυμβατά. Μετά το πέρας της διαδικασίας, ο ασθενής ανακουφίζεται από τον πόνο και σιγά-σιγά ανακτά πλήρως το εύρος της κίνησης της άρθρωσης.
Σήμερα, οι ασθενείς έχουν τη δυνατότητα να υποβληθούν εναλλακτικά στη ρομποτική ολική αρθροπλαστική γονάτου, εφόσον ο χειρουργός τους έχει εκπαιδευτεί και είναι πιστοποιημένος στη χρήση ρομποτικού μηχανήματος. Η νέα μέθοδος αποτελεί ό,τι πιο σύγχρονο και εξελιγμένο, καθώς η όλη διαδικασία διενεργείται με τη βοήθεια ενός ειδικά σχεδιασμένου ρομποτικού βραχίονα που στην ουσία γίνεται “τα χέρια του χειρουργού”, ο οποίος το χειρίζεται από απόσταση, χωρίς να στέκεται πάνω από τον ασθενή στο χειρουργικό τραπέζι.
Κατά την “κλασική” ολική αρθροπλαστική γονάτου ουσιαστικά αντικαθίστανται, όπως ήδη αναφέρθηκε, οι φθαρμένες ή κατεστραμμένες επιφάνειές του με μοσχεύματα από μέταλλο, τα οποία είναι πλήρως συμβατά με το ανθρώπινο σώμα. Στην περίπτωση της ολικής αρθροπλαστικής, γίνεται αντικατάσταση τόσο του κατώτερου μέρους του μηριαίου οστού όσο και του ανώτερου μέρους της κνήμης με τις ειδικά σχεδιασμένες προθέσεις, ανάμεσα στις οποίες γίνεται τοποθέτηση ενός πλαστικού ένθετου ώστε να γλιστρούν με ευκολία τα δύο μεταλλικά μοσχεύματα. Αν κριθεί αναγκαίο, βάσει του πόνου που αντιμετωπίζει ο ασθενής και της φθοράς του πρόσθιου τμήματος της άρθρωσης, ο χειρουργός θα αντικαταστήσει και την οπίσθια επιφάνεια της επιγονατίδας με πολυαιθυλένιο.
Η επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε με γενική αναισθησία είτε με περιοχική ή ραχιαία, με τον ασθενή δηλαδή να είναι υπό μερική καταστολή με τη λήψη ηρεμιστικού. Όσον αφορά τη διάρκειά της, αυτή κυμαίνεται μεταξύ 1-2 ωρών, στην πλειονότητα των περιπτώσεων.
Για τη ρομποτική ολική αρθροπλαστική γόνατος, ο ορθοπαιδικός χειρουργός ακολουθεί την ίδια διαδικασία, αλλά με ορισμένες διαφορές. Η πρώτη διαφορά σχετίζεται με το στάδιο της προετοιμασίας της χειρουργικής επέμβασης, η οποία αποτελεί το πιο σημαντικό βήμα πριν την έναρξη οποιουδήποτε χειρουργείου. Ωστόσο, στην περίπτωση της ρομποτικής επέμβασης, χάρη στο προηγμένο ρομποτικό σύστημα δίνεται στον χειρουργό η μοναδική δυνατότητα να δημιουργήσει ένα 3D ψηφιακό μοντέλο της ανατομίας κάθε ασθενή, με βάση μια αξονική τομογραφία που προηγείται. Φορτώνοντας το μοντέλο αυτό στο λογισμικό του ρομποτικού συστήματος, ο χειρουργός μπορεί, στη συνέχεια, να σχεδιάσει ένα πλήρως εξατομικευμένο πλάνο της επέμβασης με κάθε λεπτομέρεια.
Η δεύτερη διαφορά της ρομποτικής μεθόδου σχετίζεται με την ίδια τη χειρουργική διαδικασία, όπου τα χέρια του χειρουργού αντικαθίστανται από τον ρομποτικό βραχίονα. Ο βραχίονας αυτός εκτελεί με απόλυτη ακρίβεια τις προεγχειρητικές κινήσεις τις οποίες, όπως αναφέραμε προηγουμένως, έχει σχεδιάσει λεπτομερώς ο ίδιος ο χειρουργός πριν την έναρξη της επέμβασης. Είναι πολύ σημαντικό για τους ασθενείς να γνωρίζουν πως δεν έχουν εκπαιδευτεί όλοι οι ορθοπαιδικοί χειρουργοί στον χειρισμό των ρομποτικών μηχανημάτων.
Ο Δρ. Μίχας διαθέτει την απαραίτητη πιστοποίηση στη Ρομποτική Χειρουργική και φροντίζει να ενημερώνει πάντα τους ασθενείς του σχετικά με την επιλογή τους ανάμεσα σε αυτήν και την “κλασική” ολική αρθροπλαστική γονάτου, τη διαδικασία και τα πλεονεκτήματά της.
Η Ρομποτική Χειρουργική έχει φέρει την “επανάσταση” στον τομέα της Ορθοπαιδικής, όπως και σε όλους τους τομείς της Ιατρικής, καθώς σήμερα μια σειρά από χειρουργικές επεμβάσεις μπορούν να πραγματοποιούνται με ακόμα μεγαλύτερη ακρίβεια και ασφάλεια, εκμηδενίζοντας σχεδόν τις ενδεχόμενες επιπλοκές και επιτρέποντας την ακόμα πιο ομαλή και γρήγορη επιστροφή του ασθενή στην καθημερινότητά του.
Συνοψίζοντας, τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής ολικής αρθροπλαστικής γονάτου είναι κοινά με αυτά της “κλασικής”, αλλά επαυξημένα. Έτσι, τα βασικά οφέλη για τον ασθενή από μια επέμβαση που θα γίνει ρομποτικά είναι τα εξής:
Το πότε θα λυγίσει το γόνατο μετά από μια τέτοια επέμβαση είναι φυσικό να αποτελεί το πρώτο ερώτημα και το πιο μεγάλο άγχος των ασθενών. Κάθε ασθενής ο οποίος υποβάλλεται σε αρθροπλαστική γόνατος θα πρέπει να έχει υπόψη του πως ο χρόνος της πλήρους αποκατάστασης δεν είναι κάτι για το οποίο ο ορθοπαιδικός χειρουργός μπορεί να έχει πλήρη γνώση προεγχειρητικά. Δεδομένου ότι κάθε ασθενής είναι μοναδικός, εξίσου μοναδικός θα είναι και ο χρόνος στον οποίο θα είναι έτοιμο το γόνατο να λυγίσει ξανά με ευκολία. Μερικοί βασικοί παράγοντες οι οποίοι θα επηρεάσουν το πότε θα συμβεί αυτό είναι οι παρακάτω:
Η αρθροπλαστική γόνατος με οποιαδήποτε μέθοδο μπορεί να αφορά ασθενείς τόσο σε μεγάλη ηλικία όσο και σε μικρότερη, καθώς αποτελεί μια επέμβαση η οποία ενδέχεται να κριθεί απαραίτητη λόγω της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, κατόπιν κάποιου τραυματισμού ή για άλλον λόγο. Αναφορικά με το πόσο ασφαλές μπορεί να είναι ένα τέτοιο χειρουργείο σε μεγάλη ηλικία, οι ασθενείς θα πρέπει να γνωρίζουν ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά ασφαλή διαδικασία με ελάχιστες επιπλοκές, οι οποίες μπορούν να προβλεφθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό, ειδικά στην περίπτωση της ρομποτικής μεθόδου.
Η διάρκεια ζωής μιας αρθροπλαστικής γόνατος συνδέεται άρρηκτα με την τοποθέτηση των προθέσεων και κατά πόσο αυτή έχει γίνει σωστά. Όσον αφορά την ακρίβεια της τοποθέτησης, εξαιρετικά σημαντικός είναι ο ρόλος του χειρουργού και η εμπειρία του στον σχεδιασμό και τη διενέργεια τέτοιων επεμβάσεων. Επιλέγοντας ένα σύγχρονο ρομποτικό σύστημα, μπορούμε να αυξήσουμε την ακρίβεια στην τοποθέτηση των μοσχευμάτων και, κατ’ επέκταση, να εξασφαλίσουμε τον μεγαλύτερο δυνατό χρόνο ζωής. Επιπλέον, πολύ βασικό ρόλο στη διάρκεια ζωής των προθέσεων διαδραματίζει και ο ίδιος ο ασθενής και το κατά πόσο θα τηρήσει με ακρίβεια τις οδηγίες του ορθοπαιδικού χειρουργού και του φυσιοθεραπευτή του.
Το πόσο κοστίζει μια τέτοια επέμβαση εξαρτάται από μία σειρά παραγόντων, για τους οποίους ο ασθενής ενημερώνεται από τον γιατρό του πάντα σε προεγχειρητικό στάδιο, ήδη από τη διάγνωση της πάθησης ή της κατάστασης λόγω της οποίας συστήνεται να υποβληθεί σε αρθροπλαστική. Μία βασική παράμετρος η οποία καθορίζει τις τιμές της επέμβασης είναι η μέθοδος η οποία θα επιλεγεί. Το κόστος για τη ρομποτική τεχνική, δηλαδή, δεν είναι ίδιο με αυτό της “κλασικής” ολικής αρθροπλαστικής γονάτου. Οι ατομικές ανάγκες κάθε ασθενή και η πολυπλοκότητα κάθε περιστατικού παίζουν, επίσης, πολύ σημαντικό ρόλο. Πέρα από την ίδια τη χειρουργική επέμβαση, ο ασθενής θα πρέπει να συνυπολογίσει και την τιμή του εξατομικευμένου προγράμματος φυσικοθεραπείας το οποίο θα σχεδιαστεί ειδικά για αυτόν και θα πρέπει να ακολουθεί πιστά.
Η πιθανότητα να υπάρξουν επιπλοκές κατά τη διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης και μετά από αυτή είναι κάτι το οποίο συνοδεύει αναπόφευκτα οποιοδήποτε χειρουργείο. Ωστόσο, το γεγονός ότι μια τέτοια πιθανότητα είναι υπαρκτή δεν σημαίνει πως η ολική αρθροπλαστική γόνατος δεν είναι ασφαλής, και μάλιστα σε οποιαδήποτε ηλικία.
Προτού αναφερθούμε στις συγκεκριμένες επιπλοκές τις οποίες είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε και για τις οποίες ο ασθενής ενημερώνεται πάντα από τον χειρουργό του, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε την έννοια των επιπλοκών και αυτή των φυσιολογικών επακόλουθων από ένα τέτοιο χειρουργείο.
Ο ήπιος πόνος, η φλεγμονή και το να είναι πρησμένο το γόνατο μετά θεωρούνται απολύτως φυσιολογικά και δεν χρειάζεται να προκαλούν ανησυχία στους ασθενείς. Χρειάζεται, ωστόσο, πολλή προσοχή ως προς αυτό. Στην περίπτωση που ο πόνος είναι έντονος και μεγάλης διάρκειας ή το πρήξιμο στο γόνατο επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο ασθενής θα πρέπει να επικοινωνήσει με τον γιατρό του, ο οποίος θα μπορέσει να αξιολογήσει τη μετεγχειρητική κατάσταση.
Όσον αφορά τις πιθανές επιπλοκές, η διεθνής βιβλιογραφία συγκαταλέγει τα παρακάτω ανάμεσα στα ενδεχόμενα επακόλουθα της αρθροπλαστικής γόνατος:
Η επιλογή ενός ορθοπαιδικού χειρουργού ο οποίος διαθέτει την απαραίτητη εξειδίκευση και εμπειρία σε επεμβάσεις αρθροπλαστικής γονάτου σε συνδυασμό με τις σύγχρονες μεθόδους που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας μειώνει τον κίνδυνο να προκληθεί κάποια επιπλοκή στο ελάχιστο και εξασφαλίζει στον ασθενή το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.
Η ομαλή ανάρρωση και η όσο το δυνατόν πιο άμεση αποκατάσταση εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από την τήρηση των οδηγιών που έχουν δοθεί από τον χειρουργό και τον φυσικοθεραπευτή. Μετεγχειρητικά, λοιπόν, συστήνεται στον ασθενή να:
Σε περίπτωση οιδήματος, πόνου ή κάποιας φλεγμονής, ο ασθενής μπορεί να εφαρμόζει πάγο και να λαμβάνει αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη σύμφωνα με τις υποδείξεις του γιατρού του.
Ο Δρ. Γεώργιος Μίχας, Ορθοπαιδικός Χειρουργός και Επιμελητής Ευρωκλινικής Αθηνών, βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες όσον αφορά την ολική αρθροπλαστική γόνατος. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας μαζί του, τηλεφωνικά ή στέλνοντας το μήνυμά σας μέσω της ειδικά σχεδιασμένης φόρμας επικοινωνίας, και προγραμματίστε το ραντεβού σας για την απαραίτητη διάγνωση και τον σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου πλάνου θεραπείας.
Επικοινωνήστε μαζί μας